• BRW
• Blog
• Porady
• Jak ostrzyć noże?

Jak ostrzyć noże?

W kuchni można obyć się bez wielu gadżetów. Jednak solidny i ostry nóż to niezastąpione narzędzie, które musi znaleźć się w każdej kuchni. A co zrobić, gdy się stępią? Przeczytaj nasz poradnik i dowiedz się, jak najlepiej ostrzyć noże.

Wybierając akcesoria kuchenne, warto kierować się zdrowym rozsądkiem. Nie każdy potrzebuje kilku rodzajów foremek do ciast lub specjalnej tarki do cytrusów. Są jednak przybory, bez których nie da się gotować. Dobrej jakości noże stanowią podstawowe narzędzie pracy każdego kucharza – zarówno profesjonalisty, jak i amatora, przygotowującego potrawy jedynie w zaciszu własnej kuchni.

Ostry nóż – dlaczego to takie ważne?

Noże, których używasz, powinny być dobrze naostrzone z dwóch względów. Po pierwsze, dzięki nim będzie Ci się znacznie łatwiej pracować. Ukrojenie cienkiego plasterka ostrym nożem nie powinno stanowić najmniejszego problemu nawet dla początkującego kucharza. Dodatkowo, posługując się takim nożem, unikniesz rozgniatania produktów, dzięki czemu zachowasz ich kształt i smak.

Po drugie, odpowiednie naostrzenie noża to również kwestia bezpieczeństwa. Między bajki możesz włożyć opowieści, iż tępym nożem nie można zrobić sobie krzywdy. Jest wręcz odwrotnie.

Pracując tępym nożem, musisz włożyć w krojenie znacznie więcej siły. W najlepszym wypadku zakończy się to bolącym nadgarstkiem. Jednak w sytuacji, gdy nóż ześlizgnie się z produktu, ryzykujesz poważne skaleczenie. Używając ostrego noża, bardzo szybko przekonasz się, że posługiwanie się nim oraz jego kontrola jest znacznie łatwiejsza.

Jak często ostrzyć noże?

W kwestii tego, jak często należy ostrzyć noże, zdania są podzielone. Niektórzy twierdzą, że tak jak zawodowi kucharze powinniśmy to robić nawet kilka razy dziennie. Inni zaś są zdania, że w zupełności wystarczy powtórzenie tej czynności co kilka miesięcy. Jak jest w rzeczywistości? Okazuje się, że prawda leży gdzieś pośrodku.

Częstotliwość ostrzenia noża powinna zależeć od tego, jak bardzo jest on eksploatowany. W przypadku uniwersalnego noża szefa kuchni, który jest używany każdego dnia, czynność ta powinna być wykonywana codziennie. Nie jest koniecznym ostrzenie go przed każdym użyciem, jednak duża regularność jest więcej niż wskazana. Noże rzadziej używane możesz ostrzyć co 3-4 tygodnie.

Warto wiedzieć, że każde ostrze jest specyficzne i może wymagać nieco innej pielęgnacji. Dlatego tak istotnym jest obserwowanie sprzętu. Gdy tylko zauważysz, że nóż nie kroi tak dobrze jak dotychczas, natychmiast zabierz się za jego ostrzenie.

Pamiętaj, że nawet nieużywane noże mogą się tępić – chociażby w wyniku ocierania się o inne sprzęty w szufladach. Z tego względu one także powinny być regularnie ostrzone. W przeciwnym razie możesz znacząco skrócić czas ich eksploatacji.

Jak ostrzyć noże? Technika to podstawa

Mogłoby się wydawać, że ostrzenie noży nie jest szczególnie wymagającą czynnością. Jest to tylko po części prawdą. Z pewnością nie jest to pracochłonne lub skomplikowane zadanie, jednak aby zostało poprawnie wykonane, musisz zwrócić uwagę na kilka detali.

Jak ostrzyć noże niczym profesjonalista? Przede wszystkim powinieneś zadbać o odpowiednią technikę. W tym wypadku kluczowym jest ułożenie noża względem ostrzałki. Aby zabezpieczyć przed uszkodzeniem delikatne i giętkie noże o wysokim szlifie (takie jak chociażby te przeznaczone do filetowania) należy ostrzyć pod niewielkim kątem. Przyjmuje się, że nie powinien on wynosić więcej niż 15 stopni. Te cięższe i bardziej masywne noże są znacznie wytrzymalsze dlatego możesz ostrzyć je pod większym kątem. Pamiętaj jednak, aby nie przekraczał on 25 stopni.

Co oznacza gradacja ostrzałki?

Wybierając osełkę do noży, warto poszukać na opakowaniu informacji o jej gradacji. Liczba ta powie Ci, jak „szorstka” jest jej powierzchnia, a tym samym, do jakiego rodzaju noży została ona przeznaczona.

Ostrzałki o niskiej gradacji, mieszczącej się w przedziale od 200 do 400, nadają się idealnie do regeneracji bardzo stępionych ostrzy o widocznych uszkodzeniach. Do regularnej pielęgnacji noży najlepiej nadają się osełki o gradacji w przedziale 600-800. Jeśli chcesz dodatkowo wypolerować nóż, poszukaj ostrzałki o gradacji przekraczającej 1000.

Ostrzałka szczelinowa – czy to dobry wybór?

To jeden z najbardziej rozpowszechnionych modeli ostrzałek do noży. Znajdziesz je niemal w każdym sklepie oferującym sprzęt kuchenny, a ich cena zwykle nie jest wygórowana. Osełki szczelinowe są wyjątkowo łatwe w obsłudze, ponieważ to producenci zadbali o to, aby ostrze przylegało do niej od odpowiednim kątem. Twoim zadaniem jest jedynie przeciągnięcie noża przez osełkę.

Warto również zwrócić uwagę, że ten typ ostrzałki gwarantuje znacznie większe bezpieczeństwo. Ryzyko skaleczenia się jest minimalne dzięki stabilnej rączce oraz wysokim ściankom, które utrzymują nóż w odpowiedniej pozycji. Dodatkowo, wiele modeli posiada również przyssawki oraz antypoślizgowe uchwyty, dzięki czemu ostrzenie staje się jeszcze prostsze.

Warto jednak pamiętać, że budowa większości osełek szczelinowych uniemożliwia manipulowanie kątem nachylenia powierzchni trącej. Z tego względu ostrzenie nimi niektórych typów noży może być trudniejsze.

Jak używać ostrzałki prętowej?

Osełki prętowe najczęściej widzimy w rękach profesjonalistów. Taki stan rzeczy nie powinien dziwić, gdyż dzięki nim ostrzenie jest prostsze, szybsze i znacznie bardziej efektywne. Niestety, posługiwanie się nimi wymaga nieco doświadczenia oraz opanowania odpowiedniej techniki. Chcąc ją opanować, warto rozpocząć ćwiczenia powolnych i bardzo precyzyjnych ruchów, przesuwając nóż od rękojeści aż po czubek. Dzięki takiemu treningowi, przy szybszym ostrzeniu automatycznie zaczniesz umieszczać nóż z odpowiedniej pozycji.

Jak ostrzyć nóż do chleba?

Ząbkowane noże idealnie nadają się do krojenia pieczywa. Niestety, ich kształt powoduje, że ich naostrzenie wielu osobom sprawia wiele problemów. Jak ostrzyć nóż do chleba, tak aby nie uległ on uszkodzeniu?

Na rynku dostępne są cieniutkie ostrzałki prętowe, umożliwiające ostrzenie ząbka po ząbku. Niestety, metoda ta jest wyjątkowo pracochłonna i wymaga sporo wprawy oraz cierpliwości. Znacznie lepszym rozwiązaniem będzie zakup odpowiednio wyprofilowanej osełki szczelinowej, która została zaprojektowania z myślą o ząbkowanych ostrzach.

Jak ostrzyć noże ceramiczne?

W ostatnich latach w naszym kraju ogromną popularnością zaczęły cieszyć się noże ceramiczne. Ich niewątpliwą zaletą jest fakt, iż nie wymagają one częstego ostrzenia, gdyż tępią się nawet dziesięciokrotnie wolniej od tych wykonanych ze stali. Nie oznacza to jednak, że moment ten nigdy nie nadejdzie.

Jak ostrzyć noże ceramiczne? W tym przypadku najważniejszym jest odpowiednie narzędzie. Okazuje się bowiem, że nie każda ostrzałka będzie w stanie poradzić sobie z twardą, ceramiczną krawędzią. Te przeznaczone do narzędzi wykonanych ze stali, mogą je zniszczyć, powodując wyszczerbienie ostrza. Z tego względu w przypadku noży ceramicznych należy korzystać wyłącznie z diamentowych ostrzałek. Sam proces wygląda identycznie co w przypadku tradycyjnych noży, jednak może zajmować nieco więcej czasu.

Jak sprawdzić, czy nóż jest odpowiednio naostrzony?

Chcesz przekonać się, że dobrze naostrzyłeś nóż? Wystarczy, że wykonasz prosty test, do którego przeprowadzenia będziesz potrzebować jedynie kartki z bloku rysunkowego. Używając ostrego noża, nie powinieneś mieć najmniejszych problemów z gładkim przecięciem kartki. Dobrym sposobem jest także ukrojenie plasterka pomidora, jeśli Twój nóż jest ostry, nie będzie to wymagało niemal żadnego wysiłku. W przypadku gdy papier lub skórka będą stawiać zbyt duży opór, jest to znak, że powinieneś powtórzyć ostrzenie. Wiedza o tym, jak ostrzyć noże bez wątpienia przyda się każdemu kucharzowi. A jakie noże kuchenne kupić, aby nie żałować? Przeczytaj nasz poradnik i dowiedz się, w jaki sposób wybrać komplet, który w stu procentach spełni Twoje oczekiwania.