• BRW
• Blog
• Porady
• Jak ułożyć sztućce przy stole i jak je odkładać?

Jak ułożyć sztućce przy stole i jak je odkładać?

Prawidłowe zachowanie przy stole to jedna z ważniejszych zasad francuskiego savoir-vivre. Czasami jednak okazuje się, że pozornie najprostsze sytuacje mogą sprawiać niemałe trudności. O czym więc należy pamiętać, aby uniknąć wpadek i nie popełnić towarzyskiego nietaktu? Jak wygląda prawidłowe ułożenie sztućców na stole i na talerzu, i przede wszystkim – dlaczego to takie ważne? Wyjaśniamy.

Z tego artykułu dowiesz się:

• dlaczego prawidłowe ułożenie sztućców jest istotną kwestią,
• jaki układ sztućców na talerzu poinformuje gospodarza o zakończeniu posiłku,
• jak za pomocą sztućców wyrazić opinię o posiłku,
• jak prawidłowo użyć sztućce przy nakrytym stole,
• o czym pamiętać, wybierając rodzaj sztućców do serwowanych potraw;
• ile rodzajów sztućców należy ułożyć na stole przed podaniem dań,
• po której stronie talerza powinien znaleźć się widelec do dania głównego, a po której – sztućce do deseru.

Ułożenie sztućców na talerzu – dlaczego ma tak duże znaczenie?

Wydawać by się mogło, że kwestia ułożenia noży czy widelców jest sprawą wysoce indywidualną i powinna służyć przede wszystkim wygodzie używających je osób, bez względu na okazję, czy opinie osób zjadających posiłek. Tymczasem okazuje się, że to, jak kładziemy sztućce na stole, zdradza zdecydowanie więcej, niż nam się wydaje. W ten prosty sposób możemy m.in. niewerbalnie pochwalić gospodarza za dobrze przygotowane danie lub też przeciwnie – zasygnalizować, że nam nie smakowało. Jak ułożyć sztućce na talerzu skończonym posiłku lub w jego trakcie, aby nikogo nie urazić i uniknąć towarzyskiego faux pas? Przedstawiamy najważniejsze zasady!

Jak ułożyć sztućce, by poinformować o gotowości do rozpoczęcia posiłku?

Nóż położony po prawej stronie talerza z ostrzem skierowanym ku górze oraz widelec po jego lewej stronie, z analogicznie ułożonymi zębami. Taki widok możesz zastać w większości restauracji oraz wszelkich miejsc, do których udajesz się na uroczysty posiłek. Nie bez słuszności. Ułożony po prawej stronie nóż oraz po lewej stronie od talerze widelec oznacza nic innego, jak gotowość do rozpoczęcia jedzenia. Jeśli więc ją wyrażasz – nie zmieniaj nic w ułożeniu zastawy. Pozostaw ustawione w ten sposób sztućce na miejscu i cierpliwie poczekaj, aż kelner lub gospodarz przyniesie Ci posiłek.

Takie rozmieszczenie sztućców na stole ma służyć Twojej wygodzie. Większość osób jest praworęczna, przez co nóż podawany jest po prawej, podczas kiedy widelec znajduje się po lewej stronie talerza. Jeśli pierwszym posiłkiem jest zupa, po prawej stronie znajdziesz również łyżkę. Co do zasady zawsze korzystaj ze sztućców znajdujących się po najbardziej zewnętrznej stronie talerza. Ta prosta zasada pozwoli Ci uniknąć dylematów i savoir-vivrowej wpadki w przypadku większej dań, do których oprócz noża i widelca podajemy specjalne sztućce. Nie wszystko podczas posiłku jest proste i czasem możemy trafić na wyjątkowe, trudne ustawienie sztućców. Nie ma jednak problemu ten, kto będzie na taką ewentualność przygotowany. Nie zdziw się na obecność dodatkowych sztućców, jeśli w menu jest ryba. Po prawej stronie talerza może znajdować się dodatkowy nóż specjalnie dla niej. Po obu stronach talerza reszta sztućców pozostaje bez zmian.

Jak powiedzieć „chwilowa przerwa w jedzeniu”… sztućcami?

Niezależnie od komunikatu, jaki chcesz przekazać obsłudze za pomocą ustawienia sztućców, jedna zasada jest niezmienna i posiada zastosowanie w każdych okolicznościach. Głosi ona, iż raz oderwany od stołu nóż i widelec, nie powinien więcej dotykać go podczas spotkania. Stąd też, aby zapobiec tej sytuacji, powinieneś unikać kładzenia ich na obrusie czy też opierania o brzegi talerza. Świadczy to o nieznajomości zasad zachowania przy stole, a do tego pociąga ryzyko splamienia obrusa brudnymi sztućcami.

Jak więc w inny sposób zasygnalizować kelnerowi, że jeszcze wrócisz do posiłku i nie powinien zabierać Ci talerza z niedokończonym jedzeniem? Jest to bardzo proste. Wystarczy, że sztućce ułożysz na talerzu, w takiej pozycji, aby widelec odpowiadał zegarowej godzinie ósmej, nóż zaś – czwartej. Dzięki temu kelner będzie wiedział, aby wrócić po Twój talerz nieco później. Co jednak ważne – pamiętaj aby ułożone w ten sposób sztućce nie stykały się ze sobą ostrzami. To bowiem komunikat, że skończyłeś jedzenie i prosisz o dodatkową porcję.

Prośba o kolejne danie

Nie smakowała Ci zaserwowana potrawa lub przygotowana porcja była za duża i nie jesteś w stanie zjeść jej całej? Jeśli tak jest i chcesz przejść do kolejnego dania, skrzyżuj wyraźnie nóż z widelcem na środku talerza. Ustawienie sztućców w taki sposób będzie stanowiło dla kelnera jednoznaczny komunikat, że może on zabrać talerz, nawet jeśli jeszcze znajduje się na nim jedzenie.

Podobny efekt osiągniesz, informując o zakończeniu posiłku. Jak ułożyć sztućce, aby niewerbalnie wysłać taką informację? Zarówno nóż, jak i widelec, pozostaw równolegle obok siebie na talerzu, w taki sposób, aby ich rączki wskazywały na godzinę 17:20. Dzięki temu obsługująca Cię osoba będzie wiedziała, że skończyłeś już posiłek i może wziąć talerz ze stołu. W przypadku tego komunikatu, również pamiętaj o tym, aby trzonki sztućców nie dotykały stołu.

Wyrażenie opinii o posiłku –  niech sztućce „powiedzą”, co myślisz

Jesteś zadowolony z posiłku? Komplement jest zawsze najwłaściwszym sposobem uznania oraz podziękowania za dobrze przyrządzony posiłek. Jeśli chcesz przekazać szefowi kuchni informację, że smakowało Ci przygotowane danie lecz nie masz okazji zrobić tego osobiście – możesz uczynić to za pomocą sztućców. W jaki sposób? Wystarczy, że położysz je pionowo na talerzu, tak, by zęby widelca i ostrze noża skierowane były w prawą stronę. W ten sposób kelner będzie wiedział, że zaserwowana potrawa przypadła Ci do gustu.

Mimo iż mówienie o tym, że jedzenie było niesmaczne nie jest w dobrym stylu i może być odebrane jako brak taktu – istnieje sposób na to, aby również i taki komunikat przekazać za pomocą zastawy. Kelner odczyta go w taki sposób, jeśli zobaczy na talerzu ostrze noża wetknięte między zęby widelca, z rączkami ustawionymi odpowiednio na godzinę piątą i siódmą. Taki sposób wyrażenia opinii jest jednocześnie dyskretny, jak i czytelny.

Sztućce na stole – jak prawidłowo je układać?

Duże znaczenie ma również to, w jaki sposób sztućce są ułożone na stole w pozycji wyjściowej. Kwestia ta jest nie tylko gwarancją pięknego i nienagannego wyglądu zastawy. Co najważniejsze, stanowi dodatkowo duże ułatwienie dla gości oraz wskazówki, których sztućców użyć do konkretnych potraw.  Jak wobec tego ułożyć sztućce na stole, aby uniknąć wpadek i niepotrzebnego zamieszania? Wystarczy pamiętać o kilku zasadach i dysponować odpowiednio dużym kompletem sztućców.

Podstawa – jednolity komplet sztućców

Istnieje jedna, niezwykle istotna kwestia, której powinieneś dopilnować, zanim zabierzesz się do rozkładania sztućców na stole. Otóż wszystkie z nich powinny pochodzić z jednego kompletu. Dobieranie ich przypadkowo z różnych zestawów wygląda wyjątkowo niechlujnie, a w niektórych sytuacjach może nawet zniechęcić gości do wspólnego posiłku.

Dodatkowo wprowadzenie różnych kompletów sztućców może budzić wątpliwości co do ich przeznaczenia oraz wprowadzać gości w zakłopotanie. Zanim więc zaplanujesz uroczystość i zaprosisz najbliższych, upewnij się, że posiadasz wystarczającą ilość sztućców, a każdy z biesiadników będzie posługiwał się takim samym kompletem.

Skompletowanie odpowiedniej liczby sztućców to jedno. Nie trzeba chyba nikogo przekonywać, że wszystkie widelce, łyżki czy noże, które planujesz przygotować dla swoich gości, powinny być nieskazitelnie czyste. Wypolerowane i idealnie lśniące – wkomponują się w starannie zastawiony stół, zwiększając jednocześnie komfort oraz zadowolenie współuczestników posiłku.

Pamiętaj, że elegancko nakryty stół lub użycie wyjątkowej zastawy to także sposób na wyrażenie szacunku dla Twoich gości oraz niewerbalny sposób na przekazanie informacji o tym, jak zadowolony jesteś, że możesz ich podjąć.

Prawidłowe ustawienie sztućców na stole – o czym pamiętać?

Jeśli przygotowałeś już odpowiednią ilość sztućców i dokładnie je wyczyściłeś, najwyższy czas na to, aby prawidłowo ułożyć sztućce na stole. W jaki sposób tego dokonać? Istnieje kilka wskazówek, które znacznie ułatwią Ci to zadanie. Najważniejsze jest ułożenie ich według kolejności serwowanych dań. Ogólna zasada głosi, że sztućce przeznaczone do posiłków spożywanych w pierwszej kolejności, powinny znajdować się jak najdalej od talerza. Oznacza to, że widelce i noże do potrawy, którą podasz jako pierwszą, powinny leżeć po najbardziej zewnętrznej stronie.

Idąc dalej, miejsce po jego lewej stronie zarezerwowane jest dla widelców. Równolegle zaś do nich, po prawej, należy ułożyć noże oraz łyżkę do zupy. Jeśli do dania głównego planujesz dodatkowo dołączyć deser, sztućce do niego umieść nad talerzem, który w odpowiednim momencie wymienisz na talerzyki deserowe. W jaki sposób? Łyżeczka powinna leżeć na górze z trzonkiem skierowanym w prawo, widelczyk natomiast – pod nią i zwrócony w przeciwną stronę.

Ułożenie sztućców na stole oraz ich używanie podczas posiłków wydaje się sprawą prostą i intuicyjną. Czasami jednak uczynienie tego zgodnie z zasadami może budzić niemało wątpliwości oraz stać się źródłem licznych problemów lub niezrozumienia. Warto zapoznać się więc z podstawowymi wytycznymi stołowego savoir-vivre oraz uniknąć tym samym wielu wpadek i nietaktownych sytuacji. Dodatkowo znajomość dobrych manier pozwoli Ci wywrzeć korzystne wrażenie i sprawi, że wspólny posiłek będzie jeszcze przyjemniejszy.

A jeśli szukasz zestawu sztućców, koniecznie zajrzyj do naszego sklepu.